Przejdź do treści 
Europalety zaprojektowane i wprowadzone do użytku już ponad 60 lat temu są nośnikiem szczególnie przyjaznym środowisku. Założeniami projektu były: tania i stosunkowo prosta konstrukcja, tylko dwa podstawowe materiały, łatwość maszynowej seryjnej produkcji, możliwość łatwej naprawy i prosty recykling. Te założenia zostały spełnione, co jest źródłem niesamowitego sukcesu – europaleta funkcjonuje w niezmiennej formie ponad 60 lat i nie widać, aby miało się to zmienić.
A w szczegółach – co takiego niesamowitego kryją w sobie europalety UIC? Co sprawia, że można śmiało powiedzieć, iż europalety są ekologiczne?
Naprawa europalet
W trakcie użytkowania palety drewniane sygnowane logo UIC i EUR, nazywane często paletami euro, albo europaletami podlegają uszkodzeniom. Wielokrotnie o tym wspominaliśmy, że jest to wbrew pozorom bardzo pożyteczna cecha – dzięki temu nie ulegają uszkodzeniom ręczne wózki tzw. „paleciaki”, wózki widłowe, czy choćby regały. Drewniane europalety przejmują niejako na siebie negatywne skutki użytkowania, które łatwo i stosunkowo tanio można zniwelować. Tutaj zaczynamy rozmowę o naprawie palet. Naprawa palet euro, a dokładnie naprawa palet drewnianych, czy jak kto woli remont palet, co łatwo sobie wyobrazić polega na wymianie uszkodzonych lub brakujących elementów. W przypadku drewnianych nośników składających się wyłącznie z drewna i stalowych gwoździ proces ten nie jest szczególnie skomplikowany. Proces regeneracji palet nie jest szczególnie energochłonny, nie wymaga szczególnie skomplikowanych czynności czy narzędzi. Wystarczą proste narzędzia do odspojenia uszkodzonych elementów oraz przygotowane elementy zamienne. Te ze względu na znormalizowane wymiary bardzo łatwo przygotować lub zakupić. W skład konstrukcji europalety wchodzi w zasadzie jedynie 5 wymiarów elementów, co ułatwia pracę i uniemożliwia ich pomylenie. Pamiętać należy jednak, że ze względu na zastrzeżone znaki towarowe i idącą za tym gwarancję wymiarów i nośności napraw palet euro dokonywać mogą jedynie licencjonowane podmioty!
Więcej informacji o wymogach i szczegółach naprawy w pozostałych naszych artykułach.
Recykling europalet
Recykling palet jest szeroko rozumianym procesem. Mamy tutaj sporo możliwości, a dzisiejsze techniki i proekologiczne podejście daje niesamowity wachlarz możliwości. Recykling palet może obejmować, to co przychodzi nam najczęściej na myśl – zmielenie i przerobienie powstałego w ten sposób materiału drzewnego na nowe produkty. Na rynku pojawiają się nawet całe nośniki ze sprasowanego rozdrobnionego drewna, ale są jeszcze mało popularne. Szeroko są za to rozpowszechnione komponenty do produkcji europalet – wsporniki ze sprasowanego rozdrobnionego drewna. Ich certyfikowana produkcja pozwala zaoszczędzić drewno przy zachowaniu wciąż niskich kosztów i oczywiście jakości porównywalnej do drewna litego. Recykling palet drewnianych to bardzo pożyteczny proces, który zaczyna się już u użytkowników. Wystarczy odsortować zużyte drewniane palety czy ich elementy i przekazać właściwemu podmiotowi. Właściwe postępowanie z drewnianymi odpadami zapewni powrót do pełnowartościowej formy. Recykling palet drewnianych jest wpisany już ponad 60 lat temu w ideę palety UIC EUR!
Utylizacja europalet
Utylizacja palet drewnianych nie jest specjalnie skomplikowanym i obciążającym procesem. Ta, która zapewne jako pierwsza przychodzi nam na myśl, czyli zmielenie drewna na wióry jest rzeczywiście często stosowana. Niestety równie często stosowane jest spalanie drewnianych odpadowych elementów, w tym również z europalet. To nie jest absolutnie najlepsze rozwiązanie! Rozdrabnianie europalet na rębakach z odzyskaniem elementów metalowych (gwoździ) jest bardzo rozsądne, gdyż uzyskany materiał śmiało można użyć do np. produkcji wsporników, które trafią z powrotem do budowy nowych palet UIC EUR.
Na tym jednak możliwości się nie kończą – należy podać inne przykłady.
Zgodnie z restrykcyjnymi wymogami technicznymi europaleta powinna zostać wycofana z obrotu, gdy wytrzymałość jej konstrukcji znacznie spadnie, czyli gdy:
- uszkodzenia palety są znaczne;
- elementy są tak zużyte, że wytrzymałość nie może być zachowana;
- elementy drewniane są zbutwiałe, obecne są grzyby lub/i pleśń;
- paleta jest zanieczyszczona na tyle, że może zabrudzić lub skazić towar;
- paleta została sfałszowana lub wyprodukowana z pominięciem szczególnych wymogów jakościowych.
Czy zatem zawsze musi to oznaczać zmielenie na rębaku? Otóż nie – krytycznym wymogiem jest usunięcie zastrzeżonych znaków, ponieważ to one wskazują na gwarantowane wymiary i nośność. Zatem po usunięciu znaków (malowanie, szlifowanie) paleta, jeśli tylko gwarantuje jakąkolwiek nośność, może „wrócić” na rynek do użytku pod postacią palety tzw. przemysłowej. Jest to zatem specyficzny rodzaj utylizacji, ale jak najbardziej wpisujący się w filozofię „zero odpadów”. Warto też wspomnieć o modzie na meble ze zużytych palet – dla wielu jest to bardzo atrakcyjna alternatywa do wyposażenia i ozdoby ogrodów lub tarasów.
- Pamiętajmy – europaleta w żadnym przypadku nie generuje odpadów zanieczyszczających nasz Świat! Jest wielokrotnego użytku, może „pracować” jako wysokiej jakości europaleta, potem jako paleta przemysłowa, następnie może zostać tanio i ekologicznie przetworzona i powtórnie wykorzystana w elementach europalet. Spalanie to ostateczność, chociaż i tak jest mniejszym zagrożeniem i lepszym źródłem ciepła niż paliwa kopalne.
Adam Paciorek
Dyrektor Techniczny ZPEUIC z wykształcenia i zamiłowania leśnik, drzewiarz i przyrodnik; nauka w Technikum Leśnym w Tucholi i SGGW Warszawa – uzyskany tytuł inżyniera leśnictwa; 28 lat pracy zawodowej, z czego ostatnie 15 lat na stanowisku Inspektor ds. kontroli europalet w SGS Polska Sp. z o.o.; wcześniej na stanowiskach: Kupiec surowca drzewnego w Pfleiderer Grajewo, Kierownik w Tartaku – ZTS J.Jacyno, a na początku kariery 8 lat pracy w Lasach Państwowych na stanowiskach podleśniczy i Specjalista. Zainteresowania: fotografia, podróże, żeglarstwo i strzelectwo.
