...

Jak rozpoznać europaletę UIC oraz EPAL?

Historia oznaczeń europalety

O ile forma, czyli wymiar i konstrukcja europalety nie zmieniła się od 60 lat, tak oznaczenia na europaletach wciąż ewoluują. Wyjątkiem jest oczywiście znak EUR w owalu występujący na prawym wsporniku. Znak ten jest cechą rozpoznawczą – znak EUR w owalu na prawym wsporniku palety oznacza, że mamy do czynienia z europaletą o gwarantowanym wymiarze (800x1200x144mm) i gwarantowanej nośności 1500kg. Takie oznakowanie determinuje przeznaczenie, sposób użytkowania, lokalizację na magazynie i wiele, wiele innych cech oraz funkcji palety. Przez te 60 lat to logistyka i transport dostosowały się do europalety i wymiaru podstawowej jednostki opakowaniowej. Europaleta jest już powszechnie stosowana w gospodarce i nie sposób się bez niej obejść.

 

Wracając jednak do historii i oznakowania europalet. W początkowych 30 latach istnienia podstawowym wzorcem oznakowania był układ:

– lewy wspornik – oznaczenie kolei* wydającej licencję;
– środkowy wspornik – kod europalety (XXX-Y-MM) wraz z symbolem kraju lokalizacji producenta;
– prawy wspornik – znak EUR w owalu.

 

W kolejnych latach, po powołaniu do życia Europejskiego Porozumienia Paletowego – EPAL wpisanego do Kodeksu UIC 435 jako organizacji paletowej, posiadającej prawa takie same jak koleje – od 1991 roku stosowano dodatkowo układ:

– lewy wspornik – oznaczenie EPAL w owalu;
– środkowy wspornik – kod europalety (XXX-Y-MM) wraz z symbolem kraju lokalizacji producenta i dodatkowo logo kolei, która za pośrednictwem Epal wydaje licencję;
– prawy wspornik – znak EUR w owalu.

Przy czym równolegle kontynuowana była produkcja europalet na licencji bezpośrednio od kolei zrzeszonych w UIC (oznakowanie jak powyżej). Od tego momentu na rynku zaczęła się pojawiać dodatkowa nazwa europalet – palety Epal, która z czasem stała się równoległą, jeśli nie dominującą nazwą europalety 800x1200mm. Podkreślić należy, że w tym czasie funkcjonowały i zdominowały rynek palety ze znakiem Epal w owalu na lewym wsporniku i znakiem EUR w owalu na prawym wsporniku.

W roku 2010 w reakcji na katastrofalne dla hiszpańskich lasów, przypadkowe zawleczenie nieznanego tam szkodnika zdecydowano o rozpowszechnieniu obowiązkowej obróbki fitosanitarnej opakowań drewnianych. Obróbka ta ma na celu eliminację z drewnianych opakowań wszelkich czynników żywych, mogących rozpowszechniać się tą drogą pomiędzy krajami, a nawet kontynentami. Dla europalet oznacza to wprowadzenie od tego momentu obowiązkowej obróbki fitosanitarnej tzw. „fumigacji” dla wszystkich nowo wyprodukowanych palet bez względu na miejsce produkcji. Na środkowym wsporniku wszystkich nowych europalet pojawia się znak fitosanitarny z logo IPPC. Jest to też dodatkowe źródło wiedzy o lokalizacji producenta europalety, a także dodatkowy wymóg dla uzyskania licencji na produkcję europalet.

Sytuacja zmieniła się diametralnie na przełomie roku 2012 i 2013. Wówczas to, wskutek narastającego konfliktu doszło do rozpadu funkcjonującego od 1991 roku „układu” UIC – EPAL. Konsekwencją radykalnych kroków obu stron było:
– pozbawienie prawa do używania przez Epal zastrzeżonego znaku EUR w owalu;
– powstanie nowych pooli i oznaczeń na europaletach – europalet UIC i palet Epal;
– nieunikniony chaos na rynku europalet i zachwianie wiarygodności twórców europalet;
– samodzielne z pominięciem kolei wydawanie przez Epal licencji na produkcję i naprawy palet;

 

Jak zatem wyglądają europalety od tego czasu i czym się różnią?

Otóż UIC w reakcji na zaistniałą sytuację tworzy nowe wzory oznakowań i konsoliduje działania poszczególnych kolei. Epal natomiast dla ratowania wizerunku i zdobytej renomy na rynku zastępuje znak EUR, do którego stosowania nie ma już praw „swoim” znakiem EPAL w owalu – łudząco zresztą podobnym do EUR w owalu. Pomocną okazuje się w tej sytuacji uzyskana samoistnie nazwa „paleta Epal” niejednokrotnie zastępująca nazwę EURopaleta… Epal samodzielnie wydaje licecnje na produkcję i naprawy palet. Początkowy chaos zaczyna ustępować nowemu ładowi, sytuacja stabilizuje się, ale pytań i niejasności nie brakuje. Zanim wyjaśnimy różnice pomiędzy „nowymi” europaletami podkreślić trzeba, że według aktualnie obowiązujących przepisów i porozumień europalety ze znakiem EUR w owalu na prawym wsporniku i palety ze znakami EPAL w owalu są w pełni wymienne! Jedynym kryterium ograniczającym wymienność mogą być skrajne niezgodności jakościowe i wymiarowe.

Różnice pomiędzy europaletami UIC-EUR, a paletami EPAL dotyczą w zasadzie jedynie oznakowania** i są następujące:

PaletaLewy wspornikŚrodkowy wspornik Prawy wspornik
znak/logo UICoznaczenie IPPC, kod europalety (XXX-Y-MM), logo kolei udzielającej licencji i klamra kontrolna (fioletowa, pomarańczowa, miedziana, srebrna, zielona)znak EUR w owalu
znak EPAL w owalu oznaczenie IPPC, kod europalety (xxx-Y-MM), klamra kontrolna (czarna, żółta)znak EPAL w owalu

*- tak, licencje wydają do dzisiaj koleje zrzeszone w Międzynarodowym Związku Kolei – UIC, wynika to bezpośrednio ze stworzonego przez ten związek (UIC) Kodeksu UIC 435 – pierwszej, najstarszej obowiązującej do dzisiaj normy opisującej wszelkie zagadnienia dotyczące europalet.

**- w pewnym momencie Epal przestaje stosować normę Kodeks UIC-435 i przejmuje do stosowania normę EN 13698-1, co w konsekwencji powoduje niewielkie różnice w tolerancjach wymiarowych produkowanych palet